اطلاعیه !
فرم عضویت در باشگاه مخاطبان





تراژدی و کمدی بازار آزاد
کشور نیازمند نیروی تولید است و طرح مسکن مصداق آن نیست


۸ تیر ۱۴۰۱   2202  8  0 سرمقاله
دولت جمهوری اسلامی باید در شرایط جدید بازار را بر پا کند و برای این هدف می‌بایست ائتلافی بسیار قدرتمند در داخل بازار داشته باشد. بدون وجود عناصری که به جای بازارِ خودشان، به خود بازار متعهد باشند، سازنده‌ترین سیاست‌ها فرصتی برای نیروهای مخرب خواهد بود. هرچه دولت برای بازار، فرصت خلق کند، این فرصت به‌عنوان نیرویی علیه خود بازار به کار خواهد افتاد. پیش از این نیز دیده‌ایم که مثلاً حمایت از تولید داخلی چگونه بازار را تخریب کرده است.

یک. دولت جمهوری اسلامی ایران سیاست خطیر و سترگی را در اقتصاد کشور به انجام رساند و آن توقف پرداخت یارانه کالاها به واردکنندگان به‌واسطۀ حذف ارز ترجیحی بود. تبعات این تصمیم در کشور هنوز به‌طور کامل بروز نکرده است. تورم بسیار شدید و خارج از طاقت شهروندان این جمهوری و اختلال‌های شدید در تولید و مصرف می‌تواند تا مرز فروپاشی جامعه گسترده شود. اما دولت جمهوری اسلامی ایران این تصمیم خطیر را با شجاعت و پایمردی اتخاذ کرده است. با این همه این تصمیم با تمام خطرات و اهمیتش می‌تواند بی‌سرنوشت شود و مخرب از کار دربیاید اگر دولت فریب سخنانی را بخورد که مصرانه وظیفۀ دولت‌ها را صرفاً اعمال سیاست‌های سلبی شمرده و ادعا می‌کنند که بازارها «خودبه‌خود» ساخته می‌شود.

دو. «سلب بازار را می‌سازد» حکمی انتزاعی است. دولت‌ها برای نگهداشت بازارهای‌شان نه‌تنها اعمال سیاست می‌کنند بلکه جنگ راه می‌اندازند و خون می‌ریزند. پشت هر جنگ بزرگی، لشکری از بازاریان نه در پی منافع و مطامع افزون‌تر، بلکه در پی حفظ موجودیت بازار که آیینۀ موجودیت نظم زندگی است، ایستاده است. افسانهٔ بازارِ رها، پیش چشم همگان و زیر پوتین سربازهای روسی افشا شده است و ما باز هم باور نمی‌کنیم. آیا برای تاجران آلمانی بهتر بود صرفاً به اقتصادی‌ترین روش به گاز طبیعی و انرژی روسی وابسته باشند یا باید با دولتشان متحد شوند و از منافع کوتاه‌مدت اقتصادی خود به نفع موجودیت بازارشان بگذرند؟ چه‌بسا این منافع از دست رفته، برخی از آن‌ها را تا مرز فروپاشی هم ببرد اما در اینجا نه بازرگانان بلکه بازار باید خود را حفظ کند.

سه. دولت جمهوری اسلامی باید در شرایط جدید بازار را بر پا کند و برای این هدف می‌بایست ائتلافی بسیار قدرتمند در داخل بازار داشته باشد. بدون وجود عناصری که به جای بازارِ خودشان، به خود بازار متعهد باشند، سازنده‌ترین سیاست‌ها فرصتی برای نیروهای مخرب خواهد بود. هرچه دولت برای بازار، فرصت خلق کند، این فرصت به‌عنوان نیرویی علیه خود بازار به کار خواهد افتاد. پیش از این نیز دیده‌ایم که مثلاً حمایت از تولید داخلی چگونه بازار را تخریب کرده است.

تنها راه، تشکل نیروهای سیاسی منسجمی در بازار است که  که در هماهنگی با دولت به بازار در مقام یک کل متعهد باشند. چنین تشکلی  نمی‌تواند سیاسی نباشد بلکه شریک سیاسی دولت است. این و هر ائتلافی از نیروهای سازنده و مولد طرحی از به رسمیت شناختن مشارکت نیروهای مستقل در سیاست است.

چهار. تنها برنامۀ بزرگ تولید در دولت آیت‌الله رییسی، برنامهٔ تولید مسکن است. تحلیل‌های خامی که تصور می‌کنند مشکل فشار مسکن در تهران و شهرهای بزرگ، ساختن مسکن در بیابان‌های دور افتاده است، نمی‌فهمند که مردم مهاجر به این شهرها، بی‌خانمان نیستند بلکه خود را به ورطهٔ قلزُم مسکن در تهران انداخته‌اند در جست‌وجوی آینده داشتن و در شهرهای کوچک، سترون نشدن.

ساختمان‌های بیابانی، مسکن هیچکس نخواهد شد. بلکه در پی بازار مخرب زمین و مسکن که در حال بلعیدن تمام اقتصاد و آیندهٔ ایران است و بی‌شک به خطر موجودیتی برای نظام سیاسی ما و حتی تهدیدی برای تمامیت ارضی ما تبدیل شده است، این ساختمان‌ها هم هیزمی خواهد شد در آتش کالای سرمایه‌ای مسکن و جز بدبختی هیچ چیز به بار نمی‌آورد. این ساختمان‌ها هیچ چرخۀ حیات و هیچ اقتصاد زایایی نخواهد آفرید بلکه رودخانه‌ای است که در ریگزار سرمایه‌های بی‌معنای بازی مسکن فرو خواهد رفت. تنها برندهٔ این بازی بد، دلالان و پیمانکارهای بدقولی خواهند بود که انبوهی مسکن ساخته‌نشده روی دست دولت می‌گذارند. 

پنج. دولت باید برنامه‌ای سترگ در تولید داشته باشد، برنامه‌ای زاینده. این برنامه با سیاست‌های تجمع سرمایه که امید دارد فرصتی به بازار و تولید بدهد تا بازار و تولید، خودبه‌خود پا بگیرد انجام شدنی نیست. این برنامۀ تولید باید جامعه‌ای در بازار تولید کند. جامعه‌ای که از سر اراده به ساختن و تعهد به بازار در ائتلاف با دولت قرار می‌گیرد.

مسکن بازار دولت
دیدگاهتان را بنویسید
نام

ایمیل

متن پیام ارسـال دیدگـاه
نشست
نهضت بیداری
گزارشی از نشست موسسه اشراق بعد از اعلام شهادت سید حسن نصرالله - 9 مهرماه 1403
اگر انسان این مسئله را با قلبش جذب کند که این تکلیف من است که در این جنگ مشارکت کنم و بجنگم، بعدش ممکن است یک راهی باز شود. قبل از هر چیزی باید یک اتفاق روحی در انسان رخ دهد. ما باید خودمان را عمیقاً آماده این اتفاق روحی کنیم. یعنی عمیقاً آماده‌ی این تطور روحی شویم که از یک موجود اجتماعی به موجودی که قصد جنگیدن دارد، تبدیل شویم. در این صورت ممکن است راهی باز شود، راهی که در حال حاضر با محاسبات عقلانی از میدان قفل است؛ یعنی تحلیل انضمامی سیاسی از وضعیت این جنگ، از جغرافیایش، از سازمان رزمش به ما می‌گوید که راهی برای پذیرش مشارکت اجتماعی وجود ندارد. ولی اگر قرار باشد راهی باز شود مقدمه‌ی آن این است که نیروهایی دقیقاً در درون ایران، بی‌هیچ تردیدی، این را از صمیم قلب بپذیرند که ما در حال حاضر، تکلیفی جز جنگیدن نداریم و این امتحان نسل ماست.


دیدگاه
در محاصرۀ ناملت‌ها
فلسطین، مسئله‌ای مربوط به سیاست داخلی است
اباصالح تقی‌زاده طبری   
دولتی که ملی باشد در پی جغرافیای مستقل خود می‌رود و چگونه می‌تواند با اسرائیل که موجودیتی مجعول و وابسته است و همچون ویروسی به اینجا و آنجا سرایت می‌کند، بسازد؟ اگر اسرائیل رسمیت یابد، هیچ دولت ملی در منطقۀ ما نمی‌تواند مطمئن به رسمیت خود باشد. به همین جهت است که مسئلۀ فلسطین، لااقل در منطقۀ سرنوشت‌ساز غرب آسیا، مسئله‌ای مربوط به سیاست خارجی کشورها نیست؛ هر موضعی در قبال اسرائیل مستقیما مربوط به موضع کشورها دربارۀ مردم خویش است.


سرمقاله
مشارکت ناامید
بدون تشکل‌یابی نیروهای مولد، نیروی انقلابیِ وفاداران جمهوری اسلامی به مصرف می‌رسد
محمدرضا هدایتی    سیدعلی کشفی   
فقدان گفتارهای سیاسی مؤثر و قدرتمند و کادر رهبری قابل‌اعتماد در این شرایط، می‌تواند سرنوشت متفاوتی برای این نیروها رقم بزند؛ سرنوشتی که یا نیروی ایجادشده را سرخورده‌تر می‌کند و فرومی‌نشاند یا آن را در جهاتی مغایر با منافع و قدرت ملی ایران به مصرف رساند. در این میان، شکل‌گیری تشکلی از نیروهای سیاسیِ مولّد که بتواند واجد گفتاری قدرتمند و امیدآفرین و کادر رهبری منسجم باشد، ضروری به نظر می‌رسد.


سرمقاله
جغرافیای ضعیف
سیاست همسایگی نمی‌تواند صرفا پیگیری منافع باشد
علیرضا شفاه   
چین قطعا باید در اولویت بالای همکاری‌های اقتصادی ایران قرار بگیرد اما نمی‌‌تواند سیاست همسایگی دولت آقای رئیسی را تضمین کند. چین کشوری آرام است و اقتصادی جهانی دارد. اقتضای سیاست خارجی چین این است که از جنگ‌های نیابتی ایران و عربستان جلوگیری کند اما اگر بنا باشد ثبات اقتصادی جامعۀ ایران منجر به قدرت‌نمایی‌ها و تنش‌های تازه‌ای در منطقه شود، قطعا چین ضامن فعالیت‌های اقتصادی‌ای نمی‌شود که به چنان نتیجه‌ای منجر شود. در ذیل همین محاسبه است که چین ذیل مزایایی که به این منطقه می‌بخشد مراقبت می‌کند که روی زمین لغزنده و پرفتنۀ آن پیراهن‌آلوده نشود. آیا ما می‌توانیم خودمان را به‌عنوان برندۀ مطلق منطقه معرفی کنیم و همۀ امنیت آن را تضمین نماییم؟





موسسه علم و سیاست اشراق
شماره تماس : 77136607-021


عضویت در باشگاه مخاطبین

اینکه چیزها از نام و تصویر خود سوا می‌افتند، زندگی را پر از هیاهو کرده است و این هیاهو با این عهد مدرسه که «هر چیزی خودش است» و خیانت نمی‌ورزد، نمی‌خواند. مدرسه آرام است و این آرامش بخشی از عهد و ادعای مدرسه است. هیاهو در مدرسه به معنای ناتوانی مدرسه در نامگذاری چیزها است؛ به این معناست که چیزها می‌خواهند از آنچه هستند فرا بروند. آنجا که می‌توان دانست از هر چیز چه انتظاری می‌توان داشت، دعوا و هیاهویی نیست، نظم حاکم است و هر چیز بر جای خویش است. اما اگر هرچیز حقیقتاً بر جای خود بود و از آنچه هست تخطی نداشت، دیگر چه نیازی به مدرسه بود؟ اگر خیانتی ممکن نبود مدرسه می‌خواست چه چیزی را بر عهده بگیرد. اگر حقیقت نامی دارد، از آن روست که امکان ناراستی در جهان هست. نام چنانکه گفتیم خود عهد است و عهد نگه داشت است و نگه داشت آنجا معنا دارد که چیزها از جای خود خارج شوند.

(تمام حقوق متعلق به موسسه علم و سیاست اشراق است)